Kυβερνητικές πράξεις (8-10-2-13)
Στο πρώτο μάθημα των Ειδικών Θεμάτων Εμβάθυνσης Δημοσίου Δικαίου (8-10-2013) θα εξετάσουμε τις κυβερνητικές πράξεις μέσω της ανάλυσης της απόφασης ΣτΕ Ολ 22/2007. Όμοιες και οι ΣτΕ Ολ 22/2006, Ολ 3669/2006. Η ανάλυση θα στηριχθεί στο ακόλουθο διάγραμμα.
Διάγραμμα
– Η έννοια της κυβερνητικής πράξης.
– Κριτήριο χαρακτηρισμού μιας πράξης ως κυβερνητικής (βλ. συναφώς Δ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, Το κριτήριο του “λειτουργικού διχασμού των οργάνων” (dédoublement fonctionnel) του Διεθνούς Δικαίου, ως κριτήριο του φαινομένου της δικαστικής ασυλίας των “κυβερνητικών πράξεων” στο Εσωτερικό Δημόσιο Δίκαιο, ΔιΔικ 1990, σ. 257).
– Δικονομικές συνέπειες του χαρακτηρισμού (M. Vonsy, Actes de gouverment et droit au juge. A propos de l’arrêt de la CEDH, 14 déc. 2006, Markovic c/Italie, req. n° 1398/03, RFDA 2008, σ. 728)
– Η απόφαση ΣτΕ Ολ 22/2007
— Πραγματικά περιστατικά – προσβαλλόμενη πράξη (τεκμαιρόμενη σιωπηρή απόρριψη αίτησης προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, με την οποία ζητείται η χορήγηση της κατ΄άρθρο 923 ΚΠολΔ άδειας για την επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του αλλοδαπού Δημοσίου)
— Διοικητική πράξη – δικαιοδοσία του Συμβουλίου της Επικρατείας
—Μειοψηφία – οι εν λόγω πράξεις του Υπουργού Δικαιοσύνης (περί χορήγησης ή άρνησης χορήγησης άδειας), καίτοι προέρχονται από όργανο της εκτελεστικής εξουσίας, δεν υπόκεινται στον ακυρωτικό έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά στον έλεγχο του φυσικού δικαστή της εκτέλεσης κατά τον ΚΠολΔ (δικαιοδοσία πολιτικού δικαστή)
— Κυβερνητική πράξη αναγόμενη στη διαχείριση της πολιτικής εξουσίας – μη υπαγωγή στον ακυρωτικό έλεγχο, ανεξαρτήτως επιπτώσεών της σε συνταγματικως προστατευόμενα ατομικά δικαιώματα ή σε πολιτικά δικαιώματα
— Μειοψηφία – διάκριση μεταξύ των καλουμένων “κυβερνητικών” πράξεων:
— Πράξεις αμιγούς διαχείρισης της πολιτικής εξουσίας– απαράδεκτο δικαστικής προσβολής
— Πράξεις που έχουν αντανάκλαση στην άσκηση ατομικού δικαιώματος – υπόκεινται στον ακυρωτικό έλεγχο (άλλως αντίθεση προς το άρθρο 20 παρ. 1 Σ και το άρθρο 6 παρ. 1 ΕΣΔΑ)
—Μειοψηφία – η έννοια των κυβερνητικών πράξεων δεν δύναται να θεωρηθεί υφιστάμενη υπό την πλήρη ισχύ του συνταγματικού κράτους δικαίου, θεμέλιο του οποίου είναι η αρχή της νομιμότητας της Διοίκησης και ο ακυρωτικός έλεγχος των πράξεών της
— Δυνατότητα αποζημίωσης κατ’εφαρμογή του άρθρου 4 παρ. 5 του Συντάγματος
Βλ. συναφώς Λ. Θεοχαρόπουλος/Δ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, Υφέρπουσα νομολογιακή τάση για την αστική ευθύνη της δημόσιας εξουσίας από τη σύννομη ζημιογόνο υλική ενέργεια, βάσει του άρθρου 4 παρ. 5 του Συντάγματος (εξ αφορμής των αποφάσεων 1693/1998 και 774/1999 του Συμβουλίου της Επικρατείας), ΤιμΤομ ΣτΕ, 75 χρόνια, Εκδ. Σάκκουλα, 2004, σ. 629.