Γραπτές εξετάσεις στο Γενικό Διοικητικό Δίκαιο (9 Σεπτεμβρίου 2014)
Πρακτικό θέμα
Mε την από 2.2.1998 κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Γεωργίας παραχωρήθηκε στον Α κοινόχρηστη έκταση εμβαδού 4.700 τ.μ. στον νομό Πιερίας με σκοπό την ίδρυση βιοτεχνίας παραγωγής τροφίμων (παραδοσιακού γιαουρτιού). Η ως άνω παραχώρηση έλαβε χώρα βάσει των διατάξεων του ΝΔ 203/1969, «περί παραχωρήσεως ή εκμισθώσεως εποικιστικών εκτάσεων επί τω σκοπώ της περιφερειακής βιομηχανικής αναπτύξεως», το οποίο προβλέπει υποχρεωτική ανάκληση της παραχώρησης σε περίπτωση μη λειτουργίας της προγραμματισμένης μονάδας μέσα σε τρία χρόνια από την κοινοποίηση της απόφασης. Μετά από αίτηση του Α, εκδόθηκε η 85/1999 οικοδομική άδεια, για την κατασκευή εγκαταστάσεων βιοτεχνίας τροφίμων στην παραχωρηθείσα έκταση και, στη συνέχεια, η 135/2003 οικοδομική άδεια, για μεταβολή της χρήσης του ακινήτου, που κατασκευάστηκε επί της ως άνω έκτασης, από βιοτεχνία σε ξενοδοχείο. Στις 13.02.2006 διενεργήθηκε αυτοψία από υπαλλήλους του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κατά τη διενέργεια της οποίας προέκυψε ότι στην παραχωρηθείσα έκταση λειτουργεί ξενοδοχειακή μονάδα, συντάχθηκε δε αυθημερόν σχετική έκθεση. Οι διενεργήσαντες την αυτοψία υπάλληλοι εισηγήθηκαν την ανάκληση της παραχώρησης της εν λόγω έκτασης, λόγω μη πραγματοποίησης του σκοπού για τον οποίο παραχωρήθηκε. Ο Α υπέβαλε στη Διεύθυνση Πολιτικής Γης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων το από 4.3.2006 υπόμνημά του, με το οποίο προέβαλε ότι η μεταβολή ήταν αναγκαία, λόγω του ασύμφορου της συνέχισης της λειτουργίας της επιχείρησης ως βιοτεχνίας παραδοσιακού γιαουρτιού. Στη συνέχεια, εκδόθηκε η από 1.6.2006 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την οποία ανακλήθηκε η από 2.2.1998 κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Γεωργίας, παραπέμποντας στην έκθεση αυτοψίας. Τέλος, ο αιτών υπέβαλε στην ως άνω Διεύθυνση Πολιτικής Γης την από 24.7.2006 αίτηση, με την οποία ζήτησε την ανάκληση της από 1.6.2006 απόφασης, ισχυριζόμενος ότι: α) εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο, β) εκδόθηκε χωρίς να τηρηθεί το δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης, γ) στερείται αιτιολογίας και δ) εκδόθηκε κατά παράβαση των διατάξεων του ΝΔ 203/1969, διότι κατά την έννοια των διατάξεων αυτών η σχετική παραχώρηση γίνεται με σκοπό την ίδρυση βιοτεχνικών ή βιομηχανικών εγκαταστάσεων με μόνη αίρεση την ίδρυση και λειτουργία της εγκατάστασης εντός τριών ετών από την πραγματοποίηση της παραχώρησης, στην προκειμένη δε περίπτωση η εν λόγω βιοτεχνία παραδοσιακού γιαουρτιού πράγματι ιδρύθηκε και λειτούργησε εντός τριών ετών από την παραχώρηση του ακινήτου. Η αίτηση αυτή απορρίφθηκε σιωπηρά από τη Διοίκηση.
Ερωτάται:
- Ευσταθούν οι ισχυρισμοί του Α;
- Ποιά είναι η νομική φύση της σιωπηρής απόρριψης της από 24.7.2006 αίτησης του Α;
- Ποιά είναι η νομική φύση της από 13.2.2006 έκθεσης;
Απαντήσεις
- Οι ισχυρισμοί δεν ευσταθούν:
Α. Σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, αρμόδιο για την ανάκληση είναι το όργανο που εξέδωσε την ανακαλούμενη πράξη, ή το όργανο που, κατά τον χρόνο της ανάκλησης, θα ήταν αρμόδιο για την έκδοση της ανακαλούμενης. Εν προκειμένω, αρμοδιότητα για την έκδοση της ανακαλούμενης έχουν οι Υπουργοί Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οι οποίοι αρμοδίως προβαίνουν στην ανάκληση (1μ).
Β. Το δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης ασκήθηκε, ούτως ή άλλως, με την κατάθεση του από 4.3.2006 υπομνήματος του Α. Επικουρικώς, η απόφαση εκδίδεται κατά δέσμια αρμοδιότητα και εν προκειμένω υπάρχει αντικειμενική παρανομία, δηλαδή παράβαση της διάταξης που επιτρέπει την παραχώρηση κοινόχρηστης έκτασης με αποκλειστικό σκοπό την ανάπτυξη της περιφερειακής βιομηχανίας (1,5μ).
Γ. Η απόφαση είναι αιτιολογημένη, εφόσον παραπέμπει στην έκθεση των υπαλλήλων (0,5μ)
Δ. Οι διατάξεις του ν.δ. 203/1969 που προβλέπουν παραχώρηση κοινοχρήστων εκτάσεων σε ιδιώτες για την πραγμάτωση του δημοσίου συμφέροντος σκοπού περιφερειακής βιομηχανικής αναπτύξεως (πρβλ. ΣτΕ 1053/1982, 1068/1985, 4056/1977 Ολομ.) με την ίδρυση ή επέκταση πάσης φύσεως επαρχιακών βιομηχανικών ή βιοτεχνικών επιχειρήσεων, εξαρτούν τη διατήρηση της νομιμότητας της παραχωρήσεως από την εκπλήρωση του ως άνω σκοπού. Ως εκ τούτου, η πραγμάτωση του σκοπού της παραχωρήσεως είναι κατά το νόμο προϋπόθεση τόσο της θεμελιώσεως όσο και της διατηρήσεως εμπραγμάτων δικαιωμάτων στην παραχωρηθείσα έκταση. Επομένως έχουμε εδώ ανάκληση νομίμως εκδοθείσας πράξεως, λόγω αντίθετης προς τις προϋποθέσεις εκδόσεώς της συμπεριφοράς (γενική αρχή του διοικητικού δικαίου).
Εξάλλου, όπως γίνεται παγίως δεκτό από τη νομολογία του Δικαστηρίου, οι γενικές αρχές ανακλήσεως των διοικητικών πράξεων εφαρμόζονται και όταν ακόμη ο ίδιος ο νόμος χαρακτηρίζει τις εκδιδόμενες πράξεις ως «οριστικές» ή «ανέκκλητες» (πρβλ. ΣτΕ 2403/1997). Συνεπώς, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός ότι η μοναδική περίπτωση που προβλέπει ο νόμος για ανάκληση της πράξεως παραχωρήσεως είναι η αίρεση για την ίδρυση και λειτουργία της εγκαταστάσεως εντός τριών ετών από την πραγματοποίηση της παραχωρήσεως, δεν είναι βάσιμος, οι δε γενικές αρχές περί ανακλήσεως των νομίμων πράξεων εφαρμόζονται σε περίπτωση μη προσήκουσας εκπληρώσεως των υποχρεώσεων του παραχωρησιούχου και δεν αφορούν την εξ υπαρχής ανάκληση για λόγους νομιμότητας (2μ).
2. Η σιωπηρή απόρριψη της αίτησης θεραπείας [εφόσον δεν προβλέπεται στον νόμο ειδική ή ενδικοφανής προσφυγή] είναι μη εκτελεστή πράξη (σε αντιδιαστολή με την τεκμαιρόμενη απόρριψη της ενδικοφανούς προσφυγής (1μ).
3. Η έκθεση των υπαλλήλων του του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι φυσικά μη εκτελεστή, προπαρασκευαστική πράξη σε σχέση με την απόφαση που θα ακολουθήσει (0,5μ).